Gezme görme işleri:Turizm

Yeniden merhaba.Bu yazımda gezme tukumuzdan,turizmden bahsetmek istedim.Biraz bilgilendirme amaçlı bir yazı oldu.Umarım sıkılmazsınız :)

Kökenleri çok eskilere dayanan turizm,geçen zaman içinde hem çok geniş alanlara yayılmış,hem de farklı amaçlar için yapılır hale gelmiştir(spor,inanç,eğlence,dinlence,merak,sağlık...).Dolayısıyla kaçınılmaz olarak turizmin farklı kolları doğmuş(ekoturizm,yat turizmi,fuar-festival-kongre turizmi),ve bir kartopu gibi büyümüştür.Bu büyüme hem insan sayısı hem de piyasada dolaşan para açısından geçerlidir.

Dünya turizm gelirleri itibarıyla A.B.D. yaklaşık 125 milyar dolar ile ilk sırada yer alırken,Türkiye yaklaşık 25 milyar dolar ile 10. sırada bulunmaktadır(2012 verilerine göre).

Türkiye'de turizmin gelişim süreci 1980'li yıllarda başlar demek çok yanlış olmaz.Bu tarihe kadar çeşitli düzenlemeler ve teşvikler yapılmış olsa da asıl sıçrama 1980'lerde başlamıştır.Özellikle 1985 yılı itibarıyla turizmin "kalkınmada özel önem taşıyan sektör"ilan edilmesi Türkiye turizmi için dönüm noktası sayılabilir.

Deniz,kumsal,güneş ve eğlence hala zirvedeki yerini korusa da ulaşımın gelişmesi ve farklı kültürleri keşfetme isteği yeni destinasyonların ortaya çıkmasında etkili olmuştur.Öyle ki;Antarktika Turu,Patagonya Turu,Kuzey Işıklarını seyretmek  hatta çok daha uç olarak Uzay turizmi gibi alışılmışın dışında turistik etkinlikler insanların meraklarını tatmin edebilmek için doğmuştur.

Diğer yandan turizm faaliyetlerine katılan milletlere bakıldığında refah düzeyinin yüksek olduğu ülkelerin başı çektiği görülmektedir.Kuşkusuz kentleşme ve sanayileşme de insanları bu alana yönlendiren bir diğer önemli faktördür.

Turistik değerlerin önemini artıran dolayısıyla turist akışını hızlandıran bir diğer etmen de Unesco'dur.Unesco'nun "Dünya Mirası Listesi"nde bilinen değerleri ziyaret eden azımsanmayacak sayıda bir kitle bulunmaktadır.1972 yılında "Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına dair Sözleşme" kabul edilmiş,Türkiye ise 1982 yılında dahil edilmiştir.

Türkiye'de bulunan Unesco'nun "Dünya Mirası Listesi"ne dahil turistik değerler ise 2014 yılı itibarıyla şunlardır;

-İstanbul Tarihi Yarımadası(1985)
-Göreme Milli Parkı ve Kapadokya(1985)
-Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası(Sivas-Divriği,1985)
-Hattuşa Antik Kenti(Çorum-Boğazkale,1986)
-Nemrut Harabeleri(Adıyaman-Kahta,1987)
-Xantos-Letoon Antik Kenti(Muğla-Fethiye,1988)
-Hierapolis Antik Kenti ve Pamukkale(Denizli,1988)
-Safranbolu(Karabük,1994)
-Troya Antik Kenti(Çanakkale,1998)
-Selimiye Camii ve Külliyesi(Edirne,2011)
-Çatalhöyük Antik Yerleşmesi(Konya-Çumra,2012)
-Bergama Antik Yerleşmesi(İzmir-Bergama,2014)
-Cumalıkızık Erken Osmanlı Yerleşmesi(Bursa,2014

Unesco'nun "Dünya Mirası Listesi"ne dahil olmanın yarattığı olumlu etkinin bir benzerini bazı yerlerin "Milli Park","Tabiat Parkı","Tabiat Anıtı" ve "Tabiat Koruma Alanı" ilan edilmesi de sağlamıştır.Önce bu tanımların açılımlarını sonra da Türkiye'deki Milli Parklar'dan bahsedelim.

Milli park; bilimsel ve estetik bakımından, milli ve milletlerarası ender bulunan tabii ve kültürel kaynak değerleri ile koruma, dinlenme ve turizm alanlarına sahip tabiat parçalarını,

​Tabiat parkları; bitki örtüsü ve yaban hayatı özelliğine sahip, manzara bütünlüğü içinde halkın dinlenme ve eğlenmesine uygun tabiat parçalarını,

​Tabiatı koruma alanı; bilim ve eğitim bakımından önem taşıyan nadir, tehlikeye maruz veya kaybolmaya yüz tutmuş ekosistemler, türler ve tabii olayların meydana getirdiği seçkin örnekleri ihtiva eden ve mutlak korunması gerekli olup sadece bilim ve eğitim amaçlarıyla kullanılmak üzere ayrılmış tabiat parçalarını,ifade eder.

MİLLİ PARKLAR LİSTESİ

1.      Yozgat Çamlığı Milli Park (Yozgat)

2.      Karatepe - Aslantaş Milli Park (Osmaniye)

3.      Kuşcenneti Milli Park (Balıkesir)

4.      Soğuksu Milli Park (Ankara)

5.      Uludağ Milli Park (Bursa)

6.      Yedigöller Milli Park (Bolu)

7.      Spil Dağı Milli Park (Manisa)

8.      Kızıldağ Milli Park (Isparta)

9.      Kovada Gölü Milli Park (Isparta)

10.     Güllük Dağı Milli Park (Antalya)

11.     Munzur Vadisi Milli Park (Tunceli)

12.     Beydağları (Olimpos) Milli Park  (Antalya)

13.     Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Park (Çanakkale)

14.     Köprülü Kanyon Milli Park (Antalya)

15.     Ilgaz Dağı Milli Park (Kastamonu)

16.     Başkomutan Tarihi Milli Park (Afyon)

17.     Göreme Tarihi Milli Park (Nevşehir)

18.     Altındere Vadisi Milli Park (Trabzon)

19.     Boğazköy - Alacahöyük Tarihi Milli Park (Çorum)

20.     Nemrut Dağı Milli Park (Adıyaman)

21.     Beyşehir Gölü Milli Park (Konya)

22.     Aladağlar Milli Park (Niğde, Adana, Kayseri)

23.     Altınbeşik Mağrası Milli Park (Antalya)

24.     Dilek Yarımadası Milli Park (Aydın)

25.     Hatila Vadisi Milli Park (Artvin)

26.     Honaz Dağı Milli Park (Denizli)

27.     Kaçkar Dağları Milli Park (Rize)

28.     Kazdağı Milli Park (Balıkesir)

29.     Karagöl Milli Park (Artvin)

30.     Saklıkent Milli Park (Muğla)

31.     Truva Tarihi Milli Park (Çanakkale)

32.     Marmaris Milli Park (Muğla)

33.     Küre Dağları Milli Park (Kastamonu, Bartın)

34.     Sarıkamış - Allahüekber Dağları (Kars, Erzurum)

35.     Ağrı Dağı Milli Park (Iğdır, Ağrı)

36.     Gala Gölü Milli Park (Edirne)

37.     Sultansazlığı Milli Park (Kayseri)

38.     İğneada Longoz Ormanları Milli Park (Kırklareli)

39.     Tek Tek Dağları Milli Park (Şanlıurfa)

40.     Yumurtalık Lagünü Milli Park (Adana)

41.     Cilo - Sat Dağları (Hakkari)

42.     Büyük Menderes Deltası Milli Park (Aydın)

Başka bir coğrafyada görüşmek dileğiyle...

GÜRHAN CANDAN